Zaterdagmiddagconcert 259
12 november 2022
Een muzikaal geschenk in Zaterdagmiddagconcert
We gaan terug naar 7 mei 1747. Aan het hof van de Pruisische koning Frederik II (de Grote) was elke avond een privéconcert, waar de koning meestal zelf ook een paar fluitconcerten speelde.
Maar toen de jonge koning (35) hoorde dat Bach in de stad was aangekomen, riep hij licht opgewonden tot zijn musici: ‘Heren, de oude Bach (61) is aangekomen’.
De koning nodigde Bach uit om voor de vuist weg over een opgegeven ‘koninklijk thema’ te improviseren, tot een zes-stemmige fuga aan toe!
Vier maanden later stuurde Bach de netjes uitgewerkte partituur naar Frederik II, bij wijze van muzikaal geschenk; Musicalisches Opfer, BWV 1079.
Een bijzondere verzameling werken: twee klavierfuga’s, een kamersonate en tien canons, alle over hetzelfde koninklijk thema:
Het werk bestaat uit die delen:
I een uitgeschreven versie van de geïmproviseerde driestemmige fuga, en de beloofde zes stemmige fuga, het zogeheten Ricercar. Beide stukken zijn op drie resp. zes balken genoteerd, zonder opgave van instrumentatie. Ze worden tegenwoordig in variërende bezettingen uitgevoerd.
II. de vierdelige triosonate, voor fluit, viool en continuo en
III. een verdere reeks canons op het koninklijke thema.
Op zaterdag 12 november a.s. werd dit fantastische werk integraal uitgevoerd door:
Aleksandra Kwiatkowska, barokviool,
Jaap Visser, traverso,
Lotte Beukman, viola da gamba,
Gerard de Wit en Arie de Bruijn, klavecimbel