PASSIE CONCERT

Zaterdagavondconcert (223)

Zaterdag 7 maart, 20:00 uur, De Morgenster, Muilwijckstraat 1, Papendrecht

Drechtsteden Bachkoor en
Accademie Amsterdam, dirigent Nico van der Meel

Solisten:
Mariët Kaasschieter, sopraan
Oscar Verhaar, Marnix De Cat, altus
Albert van Ommen, tenor, evangelist
Marcel Moester, bas

Buxtehude Cantate Herzlich lieb hab ich Dich, o Herr
Keiser / Bruhns  Markus Passion

Deze Markus-Passion uit 1712 is een kortere en minder zware variant van b.v. de Johannaes-Passion van Johann Sebastian Bach.

Overigens Bach had deze Markus-Passion wel op zijn lessenaar staan. Dat zegt wel wat.
Maar deze muziek is minder gepolijst en de stukken zijn  korter en daardoor toegankelijker voor een breder publiek.

Keiser, of Bruhns: Markus Passion

Lange tijd werd gedacht dat deze Markus Passion gecomponeerd was door Reinhard Keiser (1674-1739). Dat is niet verwonder­lijk, want op de titelbladzijde van een van de twee bronnen staat hij vermeld als componist. En die bron is nota bene een set partijen en partituur die in het bezit was van de grote Johann Sebastian Bach, gedeeltelijk door hemzelf uitgeschreven. Aangezien het grootste deel van dit materiaal is ontstaan in de tijd dat Bach in Weimar werkte, mogen we aannemen dat hij het stuk daar voor het eerst uitgevoerd heeft, rond 1713, toen hij daar nog niet eens Konzert­meister was, maar slechts organist en Kammer­musicus. Bach nam het materiaal mee naar Leipzig. Na tweemaal zijn eigen Johannes Passion op Goede Vrijdag te hebben uitgevoerd, zette hij in 1726, of misschien een jaar later, in 1727, een Markus Passion van een andere componist op de lessenaar. Aangezien er precies in die tijd partijen bijgemaakt zijn, moet het wel haast zo zijn, dat het deze Markus Passion was.

Vooraanstaande musicologen zijn ondertussen de overtuiging toegedaan dat niet Keiser de componist van deze Markus Passion was, maar een veel minder beroemde Hamburgse componist: Friedrich Nicolaus Bruhns (1637-1718), ook wel Brauns genoemd. Daarbij wordt gedacht dat de passie al in 1702 ontstaan is. Wellicht heeft Bach materiaal mogen overschrijven dat in Keisers bezit was, en heeft zo het idee bij hem postgevat dat Keiser ook de componist was.

Hoe het ook zij, Bach moet het werk zeer gewaardeerd hebben. En wat meer is, het werk lijkt een inspiratiebron voor Bach geweest te zijn. Zo zien we hier bijvoorbeeld dat de woorden van Jezus door strijkers begeleid worden, iets dat Bach later in zijn Matthäus Passion ook zou toepassen. Er is ook een grote overeenkomst van keuze van koraalteksten.

                                                                                       Nico van der Meel